اثر اکسین و سایتوکینین بر تولید کالوس، اندام‌زایی و تغییرات محتوای آلکالوئید تام در تاتوره تماشایی (Datura innoxia)

تاتوره تماشایی (Datura innoxia) از تیره سیب‌زمینی، حاوی تروپان آلکالوئیدهای ارزشمند دارویی است. در این بررسی، از کشت رویان‌های جنسی بذر این گیاه در شرایط درون شیشه‌ای گیاهچه به دست آمد و قطعات جداکشت حاصل از آن، شامل یک میان گره و دو جوانه جانبی به منظور بررسی اثر برخی از هورمون‌های رشد بر تولید کالوس، اندام زایی و محتوای آلکالوئید تام، در محیط کشت B5 حاوی غلظت‌های مختلف IAA (0، 5/0، 1، 5/1، 2 میلی‌گرم در لیتر)، BA (0، 5/0، 1، 5/1 میلی‌گرم در لیتر) و NAA (0، 5/0، 1، 5/1، 2 میلی‌گرم در لیتر) کشت داده شد. غلظت‌های دو هورمون اخیر به صورت متقابل نیز به کار رفتند. محتوای آلکالوئید تام کالوس‌ها پس از استخراج به‌وسیله اسپکتروفوتومتر در 258 نانومتر به‌دست آمد و با محتوای آلکالوئید تام گیاهچه مقایسه شد. نتایج تشکیل کالوس را در حضور بنزیل آدنین و نفتالن استیک اسید، نشان داد و افزایش غلظت نفتالن استیک اسید موجب افزایش معنی‌دار وزن ترکالوس و همچنین افزایش محتوای آلکالوئید تام آن شد. در حضور ایندول استیک اسید افزایشی در تولید کالوس و اندام‌زایی مشاهده نشد. مقایسه محتوای آلکالوئید تام کالوس با اندام هوایی و ریشه گیاهچه‌های تاتوره تماشایی در محیط‌کشت B5 فاقد هورمون نشان داد که در محیط فاقد هورمون، کالوس‌ها نسبت به بافت‌های تمایز یافته حاوی آلکالوئید کمتری بودند، ولی استفاده از هورمون‌های NAA و BA موجب افزایش آلکالوئید تام کالوس نسبت به اندام‌های کشت یافته در شیشه شد.